Os retos d’a sustenibilidat global

This post is also available in: English, Spanish

10 de chulio, 2019. Per María Martín-Calvo

Dimpués de muito deliberar he quiesto empezipiar a mía aventura en iste blog planteyando un marco de reflesión sobre an i semos y an n’imos como espezie, cuals son as nuestras prioridaz, y cuals son as ferramientas y entrepuzes que favorexen u s’interponen en o nuestro camino enta una sustenibilidat global con tres patas: l’ambiental, a economica y a sozial. L’enfoque ye amplo por a complexidat d’o tema, pero aspero que esfrutez d’a lectura.

He sentíu que bi ha una maldizión china que diz: “Sisquiá tiengas que vivir tiempos intresans”, que d’arrancada no parixe una maldizión, y que en reyalidat posiblamén no siga china. Con tot y con ixo, me parixe intresán a suya interpretazión: os periodos en os que se conzentra o cambeo a ormino carrían inzertidumbre, crisis y victimas.  En son intes que os que aparixe l’oportunismo y s’azentuan as diferenzias economico-sozials. Y en son intes en o que o sistema se sobate en capas fundas, y an a coordinazión sozial y l’aplicazión d’estratechias adecuatas se’n tornan espezialmén importans (Lopes, Sachs and Dowbor, 2010).

Actualmén, ye fázil trovar razons que s’enforten en a ideya de que vivimos un d’istos intes. Sólo dende l’ambista ambiental mos enfrontinamos a una ripa de retos cruzials: cambeo climatico, plasticos, perda d’a biodiversidat, espezials invasoras, sobreesplotazión, azetazión d’os ozeanos, contaminazión… Y cadagún d’istos retos interaziona con a resta y en tienen complexidaz inerens. Pero evidentemén, os problemas ambientals no’n son os unicos, y se’n agravan con atros como a superpoblazión, a migration, a salut, as desigualdaz, a economía u os conflictos (Pezzey y Toman, 2002). En l’inte de coordinar esfuerzos caldría buscar a forma d’optimizar-los ta consiguir, en a mida d’o posible, que os benefizios de cada dezisión sigan masimos y os impactos menimos. U a lo menos, en un mundo ideyal, an o nuestro conoximiento plegará an no i plega, u an a nuestra traza d’analizar todas as variables d’o que en tenemos no estiese tan limitata. Manimenos, encara con os datos que en tenemos plateros, no parixe que reazionemos proporzionalmén, o cualo risulta prou frustrán ta la comunidat zientifica.

Fuen: Organizazión d’as Naziones Unitas
TESTO D’O ZERCLO: Desembolique sustenible (zentro). Personas: rematar con a pobreza fambre en todas as suyas formas y guaranziar a dinidaz e igualdaz. Prosperidaz: asegurar vidas prosperas y satisfactorias en armonía con a naturaleza. Paz: promover a paz, a chustizia y soziedaz enclusivas. Alianzas: implementar l’aduya a traviés d’una asolata alianza global. Planeta: protexer os recursos naturals d’o nuestro planeta y o clima ta chenerazions futuras.

Fa poco leyí un articlo que buscaba una esplicazión evolutiva a lo porqué, antiparti de tener a seguranza de que esiste o cambeo climatico y de que as suyas implicazions son graus, a nuestra reazión como espezie no se i reflexa. Parixe que fren a la complexidat d’o mundo, difízil de prozesar, buscamos rispuestas fázils y reazionamos millor a menazas directas. Ista forma d’actuar mos ye muito útil ta ser capazes sin fer analís fundos que mos bloquiarban, pero puede no ser prou cuan o problema ye más complexo. Isto s’adube a las nuestras limitazions en l’inte d’entender escalas espazials y temporals amplas u d’evaluar os efectos indirectos de cualsiquier azión. Y prou que sí, a ignoranzia prepotén y a desinformazión, alimentatas en as retes, no aduyan.  A la fin a inerzia a escalas amplas prevaleze , porque perén bi’n ha de problemas a escalas más zercanas, a los que en podemos (u creyemos poder) atrebuyir causas y consecuenzias. Y debán d’a inevitable crisis buscamos culpables que mos ne parixen más plateros: a inmigrazión, os/as pobres, os/as ricos/as, os politicos/as, as multinazionals, os/as americans / anas, a relichión… creyando un ambién de tensión destructiva que perén troba enzurizadors/as. Y aquí o nuestro mundo ideyal se da cara ta un paretón y os/as zientificos/as ploran de ra

Compilazión de siescos cognitivos ganadora en Kantar Information is Beautiful Awards 2016. Feita por Buster Benson y John Manoogian III

Pero bi’n ha de razons ta no reblar. Se gosa dizir que, tamién en China, a palabra cristis tiene o significato dople de perigro y oportunidat, tema que no se cansan de ricordar en os retes, y que tamién parixe ser mentira (o cualo aprofeito ta remerar o importán que ye publicar informato/a). O caso ye que levamos un tiempo ya en iste mundo, y hemos consiguito cosas chocans. Y agora tenemos ferramientas muito más potens; solo que tenemos que echar man d’a informazión zientifica, d’a comunicazión globalizata y d’as alianzas internazionals y fer-las servir en o nuestro benefizio. Son muitos os movimientos que se’n fan a escala internazional levatos por a esperanza de cambeo (como l’obicuo movimiento chobenil Fridays for future), y en han ganado peso politico muitas causas que antis más se’n consideraban secundarias. Pero cal que aprendamos a remar de vez como espezie, y definir qué olas merexen que o nuestro viache s’altere, porque cuan menos agresivos sigan as tuyas tucas y vals d’a nuestra evoluzión más posible será a sustenibilidat

Ochetivos de Desembolique Sustenible de l’Achenda 2030 d’a Organizazión d’as Nazions Unidas
1 Fin d’a pobleza. 2 Fambre zero. 3 Salut y bienestar. 4 Educazión de calidat. 5 Igualdaz de chenero. 6 Agua escoscata y saneamiento. 7 Enerchía asequible y no pas contaminán. 8 Treballo chusto y creximiento economico. 9 Industria, innovazión e infraestructuras. 10 Reduzión d’as desigualdaz. 11 Ziudaz y comunidaz sustenibles. 12 Produzión y consumo risponsables. 13 Azión por o clima. 14 Vida submarina. 15 Vida d’ecosistemas terrestres. 16 Paz, chustizia e instituzions solidas. 17 Alianzar ta consiguir os ochetivos.

Energía yCambio climáticocooperación internacionalcrisisdesarrollo sostenibleglobalizaciónmedio ambienteobjetivos comunesretos globalessostenibilidadsostenibilidad globaltiempos interesantes,transición socioeconómica
Enerchía y Meyo Ambién, Sustenibilidat y RS, Cambeo climatico, cooperazión internazional, crisis, desembolique sustenible, globalizazión, meyo ambién, ochetivos comuns, retos globals, sustenibilidat global, tiempos intresans, transizión sozioeconomica